TRABZON BAROSU ADLİ YARDIM YÖNERGESİ

BİRİNCİ BÖLÜM

GENEL HÜKÜMLER

Amaç

MADDE 1:
Bu yönergenin amacı, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 176 ila 181. maddeleri ile 30/3/2004 tarihli ve 25418 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliğinin Trabzon Barosu tarafından uygulanmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE 2:
Bu yönerge, Trabzon Barosu Adli Yardım Bürosu’nun kurulması, çalışma sistemi, görev ve yetkileri, avukat görevlendirme usulleri ile büronun gelir ve giderlerine ilişkin esasları kapsar.

Tanımlar

Bu yönergenin uygulanmasında;
a) Avukat: Adli Yardım Bürosu gönüllü listesinde bulunan avukatları,
b) Baro: Trabzon Barosu’nu,
c) Başkan Trabzon Barosu Başkanını,
d) Yönetim Kurulu: Trabzon Barosu Yönetim Kurulu’nu,
e) Yönetim Kurulu Koordinatör Üyesi: Adli Yardım Kurulundan sorumlu Yönetim Kurulu Üyesini,
f) Büro: Trabzon Barosu Adli Yardım Bürosu’nu,
g) İstem Sahibi: Adli Yardım Bürosundan adli yardım talebinde bulunan kişiyi,
h) Kanun: Avukatlık Kanunu’nu,
i) Kurul: Trabzon Barosu Adli Yardım Kurulu’nu,
j) Kurul Başkanı: Trabzon Barosu Adli Yardım Kurulu Başkanı’nı,
k) Personel: Adli Yardım Bürosunda görevlendirilen Baro çalışanını,
l) Üye: Trabzon Barosu Adli Yardım Kurulu Üyesini,
m) Yönetmelik: Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’ni,
n) Yönerge: Trabzon Barosu Adli Yardım Yönergesini ifade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

KURULUŞ

Adli Yardım Bürosu

MADDE 4:
Adli yardım hizmetleri, Yönetim Kurulunun sorumluluğunda, Baro yetki alanı içerisinde Adli Yardım Bürosu tarafından yürütülür.

Yönetim Kurulu kararı ile ihtiyaç duyulan ilçelerde Adli Yardım Temsilcisi atanabilir. Temsilci atanan ilçelerde adli yardım hizmetleri temsilci tarafından yerine getirilir.

Adli Yardım Bürosu; Adli Yardım Kurulu, görevli avukatlar ve büro personelinden oluşur.

Büro Personeli

MADDE 5:
Adli yardım bürosunda yeterli sayıda personel görevlendirilir. Büro personeli, adli yardımdan sorumlu Yönetim Kurulu üyesinin denetimi ve sorumluluğunda çalışır. Personel, hizmet sözleşmeleri ve özlük hakları bakımından Trabzon Barosu personel rejimine tabidir.

Büro Personelinin Görev ve Sorumlulukları:
Adli Yardım Bürosu, Yönetmelik ve bu yönerge çerçevesinde aşağıdaki görevleri yerine getirir:

a) Yönetmelik ve bu yönergede belirtilen esaslara uygun olarak adli yardım başvurularını kabul eder, gerekli belgeleri toplayarak kurula sunar.
b) Çağrı üzerine Kurul toplantılarına katılır.
c) Adli yardım istemleri hakkında Kurul tarafından alınan kararlara ilişkin gerekli yazışmaları yürütür.
d) Adli yardım ve ön hizmet bürolarının görev listelerini hazırlar ve bu listelerin ilanı için gereken işlemleri yapar.
e) Adli yardım bürosu defter ve kayıtlarının düzenli ve özenli şekilde tutulmasını sağlar; kayıtlar elektronik ortamda da tutulabilir.
f) Her adli yardım başvurusu için ayrı bir dosya oluşturur ve ilgili tüm bilgi ve belgeleri muhafaza eder.
g) İstatistik çalışmaları için gerekli veri ve bilgileri toplar.
h) Adli yardım bürosu faaliyetleri hakkında, üç ayda bir Kurula rapor sunar.
i) Ücret ödemesine ilişkin görev evrakını Kurula sunar, kararlaştırılan ücretlerin ödenmesi için gerekli evrakları hazırlar.
j) Yönetim Kurulu ve Kurul tarafından verilen diğer görevleri yerine getirir.
k) Adli yardım dosyalarını düzenli bir şekilde arşivler ve bu dosyaların güvenliğini sağlar. Gerekli durumlarda bu arşivlere erişimi kolaylaştıracak sistemleri uygular.

Adli Yardım Kurulunun Oluşumu

MADDE 6:
Kurul, adli yardımdan sorumlu Koordinatör Yönetim Kurulu üyesi ile Yönetim Kurulu tarafından görevlendirilecek dört avukatın katılımıyla toplam beş üyeden oluşur. Kurulun görev süresi, Yönetim Kurulu'nun görev süresi ile aynıdır. Ancak yeni bir kurul oluşturulana kadar, mevcut üyeler görevlerini sürdürmeye devam eder.

Koordinatör Yönetim Kurulu üyesi dışındaki Kurul üyeleri, baro seçimli genel kurullarından sonraki bir ay içerisinde, beş yıl kıdem şartı aranmaksızın, Yönetim Kurulu’na seçilme yeterliliği taşıyan avukatlar arasından Yönetim Kurulu tarafından atanır. Yönetim Kurulu, Kurul üye sayısını arttırmaya ve eksiltmeye yetkilidir.

Kurul üyelerine görevlerinden dolayı herhangi bir ücret ödenmez. Kurul, üyeler arasından bir başkan, bir başkan yardımcısı ve bir yazman seçer. Kurul toplantıları, 1136 sayılı Avukatlık Kanunu'nun "Yönetim Kurulu" toplantılarına ilişkin hükümlerine uygun şekilde gerçekleştirilir. Baro Başkanı, istediği takdirde toplantılara katılabilir ve başkanlık yapabilir.

Geçerli bir mazeret olmaksızın arka arkaya üç toplantıya veya bir çalışma dönemi içerisinde toplamda altı toplantıya katılmayan üyenin üyeliği, Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi tarafından hazırlanacak raporun Yönetim Kurulu'na sunulması üzerine karara bağlanarak sona erdirilir.

Kurul çalışmaları sırasında çalışmalara katkıda bulunmadıkları veya görevlerini aksattıkları, Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi tarafından bildirilen üyelerin üyelikleri de Yönetim Kurulu tarafından sonlandırılabilir.

Yönetim Kurulu Koordinatör Üyesi

MADDE 7:
Yönetim Kurulu Koordinatör Üyesinin görev ve yetkileri şunlardır:

a) Kurul faaliyetleri hakkında Yönetim Kurulu'na, düzenli rapor vermek.
b) Yönetim Kurulu ile Kurul ve Büro arasındaki bilgi alışverişini sağlamak ve Yönetim Kurulu tarafından alınan ilgili kararları Kurula aktarmak.
c) Büroda ortaya çıkabilecek aksaklıkların giderilmesi için Kurul üyeleri ile birlikte çözüm üretmek ve gerekli önlemleri almak.
d) Avukat görevlendirmelerinin adil ve dengeli bir şekilde yapılabilmesi için alınacak önlemleri Kurul’a önermek.
e) Kanun, Yönetmelik ve Yönerge hükümlerine aykırı davranışta bulunan avukatların ücretlerinin ödenmemesi konusunda Kurul’a öneride bulunmak.
f) Yönerge hükümleri ile hukuk ve meslek kurallarına aykırı davranan avukatlar hakkında yaptırımların uygulanmasını, Yönetim Kurulu’na sunulmak üzere Kurul’a önermek.
g) Avukatların mesleki hizmetlerine karşılık yapılacak ödemelerin düzenli bir şekilde gerçekleştirilmesini sağlamak üzere Büronun çalışmalarını denetlemek ve Baro Saymanı ile birlikte ödemelerin yasal düzenlemelere uygunluğunu kontrol etmek.
h) Kurul toplantılarının gündemini belirlemek.
i) Gerekli görülen durumlarda alt kurullar oluşturulması için Yönetim Kurulu'na öneride bulunmak.
j) Kurul çalışmalarında verimli olmayan veya çalışmaları aksattığı tespit edilen Kurul üyelerinin görevden alınması için Yönetim Kurulu’na öneride bulunmak.
k) Büronun ödenek durumuna ilişkin bilgileri Yönetim Kurulu’na sunmak.

Adli Yardım Kurulunun Görevleri

MADDE 8:
Kurulun görevleri şunlardır:

a) Adli yardım başvurularını inceleyerek karara bağlamak,
b) Görevli avukatlara ödenecek ücretlere karar vermek,
c) Büro ve ön hizmet bürosu çalışmalarını yönlendirmek ve denetlemek,
d) Büronun çalışma ilkelerini belirlemek ve halkı bu hizmet hakkında bilgilendirme çalışmaları yapmak,
e) Adli yardım koşullarını iyileştirmek için projeler üretmek ve uygulama çalışmalarını yürütmek,
f) Büro çalışmalarına ilişkin raporları üç ayda bir Yönetim Kurulu’na sunmak,
g) Büro hazırlayıp Yönetim Kurulu’na sunmak,
h) Görevli avukatların sorunlarını çözmek ve uygulamada birliği sağlamak amacıyla toplantılar düzenlemek,
i) Zorunlu eğitimler konusunda Yönetim Kurulu’na önerilerde bulunmak,
j) Gerekli durumlarda görevli avukatlardan bilgi ve belge isteyerek disiplin hukuku açısından Yönetim Kurulu’na önerilerde bulunmak,
k) Büro işleyişini kolaylaştıracak bilgisayar programlarını temin etmek, bu programların etkin şekilde uygulanmasını sağlamak ve personelin bu sistemler konusunda gerekli eğitimlerini organize etmek.
l) Adli yardım hizmetlerinin sağlıklı yürütülmesi için gerekli diğer önlemleri almak,
m) Yargılama giderleri ile masrafların Adli Yardım Fonundan karşılanması için Yönetim Kurulu’na öneride bulunmak,
n) Avukatlar arasında ücret ve iş dağılımının dengesini sağlamak amacıyla yöntemler geliştirmek ve gerektiğinde Yönerge değişikliği yapılması için Yönetim Kurulu’na öneride bulunmak,
o) Yönetim Kurulu tarafından oluşturulan temsilciliklerin çalışmalarını denetlemek ve temsilcilikler tarafından alınan adli yardım istemlerini inceleyerek karara bağlamak,
p) Görev alan avukatların görevlerini her aşamada izlemek ve gerektiğinde takip ettikleri dosyalar hakkında rapor talep etmek.

Adli Yardım İlçe Temsilcisi
MADDE 9:
Kurul, gerekli gördüğü ilçelerde adli yardım hizmetlerinin yürütülmesi için temsilcilik açılmasını Yönetim Kurulu’na önerir. Açılacak temsilcilikler kurul denetiminde çalışır. Kurul, temsilcilik açılan ilçeler ile büro arasındaki organizasyonu sağlar.

Adli Yardım İlçe Temsilcileri, baro seçimli genel kurulunun ardından en geç bir ay içinde Yönetim Kurulu tarafından atanır.

Adli Yardım İlçe Temsilcisinin Görevleri

MADDE 10: Adli Yardım Bürosu İlçe Temsilcilerinin görevleri şunlardır:

a) Adli yardım faaliyetlerini, Büroya bağlı olarak bu yönerge hükümleri çerçevesinde yerine getirmek,
b) Adli yardım başvurularını, bu yönergede belirtilen usule uygun şekilde almak, başvuru dilekçesi ve eklerini, görüşlerini içeren bir raporla birlikte karar verilmek üzere Kurula iletmek,
c) Yıllık iş raporlarını hazırlamak ve Büroya sunmak; gerektiğinde Kurulun talep ettiği bilgi ve belgeleri Büroya iletmek,
d) Adli yardım hizmetlerinin uygulanmasını takip etmek, görev kapsamındaki denetim faaliyetlerini gerçekleştirmek ve uygulamadaki aksaklıklara ilişkin önerilerini Kurula iletmek,
e) Yönetim Kurulu tarafından kendisine verilen diğer görevleri yerine getirmek.

Görevli Avukatlar Listesi

MADDE 11: Büro, Türkiye Barolar Birliği ve Trabzon Barosu tarafından düzenlenen adli yardım eğitimlerini başarıyla tamamlamış, serbest çalışan veya bir avukatlık bürosunda ücretli olarak görev yapan istekli avukatların katılımıyla bir görev listesi oluşturur.

Zorunlu eğitim alanları ve içerikleri, Kurulun önerisi doğrultusunda Yönetim Kurulu tarafından belirlenir.

Adli yardım hizmetleri ile ön hizmet bürosu nöbet görevleri için iki ayrı liste hazırlanabilir. Görev listesi sıralamasında, avukatlara ödenen ücrete dayalı bir puanlama sistemi esas alınır.

Başvuru dilekçesinde, avukatın görev almak istediği mesleki faaliyet alanları ile görev yapmak istediği ilçeler açıkça belirtilir.

Stajyer avukatların Bürodaki görev ve çalışmaları, Staj Eğitim Merkezi ile iş birliği içinde yürütülür ve bu süreç stajyerlerin mesleki gelişimlerine katkı sağlayacak şekilde düzenlenir.

Görevlendirme Yöntemi

MADDE 12:
Büro, avukatlar arasında eşitlik ve adil dağılım ilkesi gereğince görev dağıtımını aşağıda yazılı olduğu şekilde yapar:

a) Avukat, Büro tarafından belirlenmiş hukuk alanlarından hangisinde ya da hangilerinde çalışmak istediğini belirten dilekçesi ile gönüllülük listesine girer.

b) Meslek içi eğitim seminerlerine katılarak sertifika alan ve Büroya müracaat eden avukatlar görevlendirilir.  İlk defa başvuran avukatlar ortalama puan ile listeye kaydedilir.

c) Görevlendirmeler, puanlama sistemine göre eşit ve adil bir şekilde sıra gözetilerek yapılır.

d) Avukata, görevlendirildiği bilgisi, Büro tarafından avukatın vereceği adres, telefon, faks, elektronik posta vb. iletişim vasıtaları aracılığıyla bildirilir. Bildirime ilişkin kayıt Büro tarafından tutulur. Görevlendirmenin bildirilmesine ilişkin yöntem Kurul tarafından belirlenir.

e) Avukatın iletişim bilgilerindeki değişikliği Büroya derhal iletmesi zorunludur. Avukata görevlendirme sonrasında, büroya bildirdiği iletişim bilgileri ve araçları (adres, telefon, faks, e-posta) ile ulaşılamazsa, yapılan görevlendirme geri alınır ve avukat hakkında sistemden geçici olarak çıkarma yaptırımı uygulanır.

Avukatın Yükümlülükleri

MADDE 13:
Trabzon Barosu Adli Yardım Bürosu görev listesine kayıtlı avukatların görev ve sorumlulukları şunlardır:

a) Büro tarafından kendilerine verilen görevleri ve tüm işlemleri sonuna kadar şahsen yerine getirmek.
b) Görevlendirme sonrasında işe başladıklarını, ilgili belgelerle birlikte yedi gün içinde (ivedi görevlendirmelerde iki gün içinde) Büroya bildirmek. İşin niteliğine göre bu süre, Kurul tarafından uzatılabilir.
c) Davanın karara bağlanması, istinaf/temyiz incelemesi sonuçları ve istem sahibinin elde ettiği maddi kazanımlar hakkında düzenli olarak Büroya bilgi vermek.
d) İstem sahibi ile yapılan ilk görüşmede, istem sahibinin Büroya verdiği bilgi ve belgelerle çelişen bir bilgi veya belgeye ulaşılması halinde işlemlere başlamadan önce durumu Büroya bildirmek.
e) Görevlendirme konusu hakkında hukuki yararın kalmadığının tespit edilmesi durumunda, durumu açıklayan bir rapor hazırlayarak Kurula sunmak.
f) İstem sahibinin ekonomik durumundaki değişiklikler ve kanaatlerini, ayrıca mahkemelerce yapılan ekonomik ve sosyal durum araştırmalarına ilişkin raporları derhal Büroya bildirmek.
g) Görevleri dışında, bağlantı bulunsa dahi, Bürodan ek görev almadan başka iş veya işlem yapmamak. Ancak görevlendirme konusu iş dışında taraflarca vekâlet ilişkisi kurulması halinde Büroyu bilgilendirmek.
h) Kendilerine görevlendirme yapıldığında sürekli ulaşılabilecek adres, telefon, faks numaralarını ve elektronik posta adreslerini Büroya bildirmek. İletişim bilgilerinde değişiklik olduğunda bunu derhal Büroya iletmek.
i) İstem sahibinin menfaatinin gerektirdiği durumlarda işlemlere başlamadan önce Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) kapsamında adli müzaheret talebinde bulunmak.
j) Adli müzaheret talebini asıl dava ile birlikte yapmak. Adli müzaheret kapsamında açılan davalarda peşin harç ödememek; başvuru harcı, vekâlet harcı, dosya ve davetiye masraflarını istem sahibinden talep etmek. Masrafların karşılanamaması halinde durumu belgelemek ve Adli Yardım Fonundan karşılanması talebiyle Büroya bildirmek.
k) Görevlendirme konusu iş ile bağlantılı başka iş ve işlemler için istem sahibinden yazılı talimat alarak durumu Büroya bildirmek. Kurul gerek gördüğünde, istem sahibinin bizzat başvurusunu ister ve durumu görüşerek ek yetki talebi hakkında karar verir.
l) Baro tarafından düzenlenen sistem bilgilendirme çalışmaları ve eğitim faaliyetlerine katılmak.
m) Kayıtlı oldukları listeye bağlı olarak görev yapmak ve görev alanı dışında görevlendirme yapılması halinde durumu derhal Kurula bildirmek.
n) Adli yardım talebinde bulunan kişi ile görevlendirme konusu iş kapsamında ücret sözleşmesi yapmamak ve yargılama giderleri dışında masraf talep etmemek. İstem sahibinden alınan masraflar için belge düzenlemek ve bir nüshasını imza karşılığında teslim etmek. Alınan masraf avansı hakkında talep halinde Kurula bilgi vermek.
o) Görevlendirildiği iş ile ilgili başka bir avukata yetki devretmemek. Tevkil/yetki belgesi vermenin zorunlu olduğu durumlarda Kurul Başkanından yazılı izin almak.

Ön Hizmet Bürosu
MADDE 14:
Ön hizmet bürosu, Yönetim Kurulu tarafından belirlenen uygun bir yerde kurulur. Bu büroda, liste sırasına göre nöbetçi avukat, yardımcı personel ve ihtiyaç halinde bir stajyer avukat görev yapar. Görev yapacak avukat ve stajyer avukat sayısı, Kurulun teklifi doğrultusunda ihtiyaçlara göre artırılabilir veya azaltılabilir.

Adli yardım talepleri, nöbetçi avukata yöneltilir. Sürekli takibi gerektirmeyen veya dava konusu edilmeyecek yardımlar, nöbetçi avukat ve onun gözetimindeki stajyer avukatlar tarafından karşılanır. Bu tür başvurular ve sağlanan hizmetlere ilişkin bir tutanak hazırlanır.

Ön hizmet bürosunda görev alacak avukat ve stajyerlere ilişkin nöbet çizelgesi, Baro ilan panolarında ve web sitesinde duyurulur; ayrıca yazılı olarak ilgililere bildirilir. Nöbet gününün değiştirilmesi, adli yardım bürosuna en az bir hafta önceden yazılı olarak bildirilmek ve listedeki başka bir avukatla karşılıklı değişim yapmak koşuluyla mümkündür.

Avukat tarafından takibi gerekli görülen yardım talepleri, Büroya yönlendirilir ve bu yönerge hükümlerine göre işlem yapılır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

ADLİ YARDIM HİZMETİ

Adli Yardım Başvurusu
MADDE 15:
Adli yardım başvurusu, Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin 5. maddesi uyarınca Büroya veya temsilciliklerine yapılır.

Başvurularda, başvuru sahibinden Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin 5. maddesinde belirtilen adli yardım başvuru formu, aydınlatma metni ve açık rıza beyanı ile 5/A maddesinde belirtilen imzalı taahhütname alınır.

Adli Yardım Başvuru Formu ekinde aşağıdaki belgeler büroya sunulur.

Başvuru Formuna Eklenecek Belgeler:

1. T.C. Kimlik Kartı Fotokopisi
2. E-Devlet’ten alınacak Nüfus Kayıt Örneği çıktısı
3. E-Devlet’ten alınacak Yerleşim Yeri (İkametgâh) Belgesi çıktısı
4. E-Devlet’ten alınacak Araç Kaydı Sorgulama Sonucu çıktısı
5. E-Devlet’ten alınacak Tüm Türkiye genelindeki Taşınmaz Kaydına veya Web Tapu’dan Taşınmaz Kaydına ilişkin sorgulama sonucu çıktısı
6. Çalışıyorsa Maaş Bordrosu veya Gelir Belgesi; çalışmıyorsa E-Devlet’ten alınacak SGK 4A-4B-4C Gelir Belgesi
7. E-Devlet’ten alınacak Gelir Testi Sonucu çıktısı
8. E-Devlet’ten alınacak Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) sorgulama sonucu çıktısı
9. E-Devlet’ten alınacak Tarım ve Orman Bakanlığı sorgulamaları çıktısı
10. E-Devlet’ten alınacak Alacaklı ve Borçlu Olduğu İcra Dosyası sorgulama sonucu çıktısı
11. E-Devlet’ten alınacak Mevduat/Katılım Fonu Hesabı Bulunan Banka sorgulama sonucu çıktısı
12. E-Devlet’ten alınacak Sahibi/Ortağı/Yetkilisi Olduğu Ticari İşletme veya Şirketler sorgulama sonucu çıktısı
13. E-Devlet’ten alınacak Sosyal Yardım Bilgileri sorgulama sonucu çıktısı (Son 2 yıl içinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına yapılan başvuruları içermelidir)
14. Açılmış dava varsa, dava dosyasının fotokopisi

Başvurular adli yardım esas defterine kaydedilir. Bu defter elektronik ortamda da tutulabilir.

Kurul, istem sahibi tarafından getirilen bilgi ve belgelerin yetersiz olduğu kanaatine varırsa istem sahibine eksikliklerini tamamlanması için yazılı olarak 7 günlük süre tayin etmek suretiyle, eksikleri tamamlamadığı takdirde adli yardım isteğinden vazgeçmiş sayılacağı konusunda uyarıda bulunur. Gerekli bilgi ve belgeler temin edilinceye dek başvuru askıda kalır. Eksiklikleri süresi içerisinde tamamlanmayan başvurular yapılmamış sayılır.

Yönetim Kurulu, gerekli belgelerin e-Devlet sistemi üzerinden temin edilmesinin hukuken mümkün olmadığı durumlarda, başvuruculardan istenecek belgelerde değişiklik yapma yetkisine sahiptir.

Kurul, gerektiğinde başvurunun haklılığını değerlendirmek üzere uygun araştırmalar yapar ve karar verir. Kamu ve özel kurum ve kuruluşları, bu araştırmalarda Büro ve temsilciliklerine destek sağlar.

Adli yardım hizmetinin sağlanacağı yer barosunun farklı olması halinde başvuru adli yardım hizmetinin sağlanacağı büroya gönderilir.

Adli Yardım İsteminin Değerlendirilmesi
MADDE 16:
Esas defterine kaydedilen adli yardım başvuruları, Kurulun ilk toplantısında değerlendirilerek karara bağlanır. Kurul, sunulan belgeler üzerinden yaptığı inceleme sonucunda, başvuru sahibinin kendisinin ve ailesinin geçimini önemli bir zarurete düşmeksizin gerekli avukatlık ücretleri ile diğer yargılama giderlerini karşılayamayacağına ve başvuruya konu talebinin haklı olduğuna kanaat getirirse, listeden bir avukatın görevlendirilmesine karar verir.

Kurul, talep hakkında karar vermeden önce gerekli gördüğü durumlarda Büro personelinden bilgi alabilir veya üyelerinden birini başvuru hakkında araştırma yapmakla görevlendirebilir.

Kurulun adli yardım talebini kabul etmesi halinde istem sahibi; adli yardım isteğinin kabulüne dair bildirimin kendisine gönderilmesinden itibaren 15 gün içinde görevlendirilen avukata başvurarak vekâletname çıkarmak zorunda olduğu; aksi halde adli yardım hizmetinden vazgeçmiş sayılacağı konusunda ihtar edilir.

Görevlendirilen avukat, görevlendirme yazısının, işe ve ilgiliye ait belge ve vekâletnamenin, mahkemece adli yardım istemi reddedilmiş ise iş için zorunlu masraf avansının kendisine ulaşması ile avukatlık hizmetlerini yerine getirmek yükümlülüğü altına girer.

Kurulun adli yardım talebini reddetmesi halinde istemde bulunan; tebliğden itibaren on gün içinde baro başkanına itiraz edebilir. Baro başkanı yedi gün içinde karar verir, bu karar kesindir. Süresinde karar verilmediği takdirde talep ret edilmiş sayılır.

İstem sahibine yapılacak bildirimler başvuru formu ve taahhütnamede kendisi tarafından bildirilen iletişim kanallarından en az biri kullanılmak suretiyle yapılır.

Adli Yardımın Yapılışı
MADDE 17:
Adli yardım isteminin kabul edilmesi durumunda, görevlendirme süreci, işin takibi, istem sahibine bildirim yapılması, görevlendirilen avukatın ve istem sahibinin yükümlülükleri, avukatın görevden çekilme şartları, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 334 ila 340. maddeleri uyarınca adli yardım talebine başvuru ve yargılama giderlerinin adli yardım fonundan karşılanması hususlarında, Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin 6. maddesi hükümleri uygulanır.

İvedi Görevlendirme
MADDE 18:
Adli yardım isteminin değerlendirilmesi sürecinde, görevlendirme sürecinin beklenmesi istem sahibinin hakkının ortadan kalkmasına, giderilmesi imkânsız zararlar doğmasına ya da istem sahibi ile iletişimin zorlaşmasına yol açabilecek nitelikteyse, ivedi görevlendirme yapılabilir.

İvedi görevlendirilen avukata durum, telefonla bildirilir ivedi görevlendirme yazısı gereği iş veya işlemlere derhal başlanması istenir. Durum ayrıca yazılı olarak bildirilir. İstem sahibi için gerekli randevu alınarak, doğrudan avukatın bürosunda görüşmesi sağlanır.

İvedi görevlendirme yazısının tebliği, yalnızca bildirici nitelikte olup avukatın görev ve sorumluluğu, ivedi görevlendirmenin telefonla bildirilmesiyle başlar. Avukat, istem sahibiyle görevlendirildiği tarihte görüşmek ve görevlendirmenin gereklerini iki gün içinde yerine getirmekle yükümlüdür.

İvedi görevlendirme yapılan dosya, Kurul toplantısında görüşülür ve karara bağlanır. İvedi görevlendirme sonrasında yapılan incelemede, istem sahibinin hukuki ve ekonomik durumuna ilişkin yanıltıcı bilgi verdiğinin tespit edilmesi halinde, avukatın ücret hakları saklı kalmak koşuluyla görevlendirme derhal iptal edilir. Görevlendirilen Avukattan ücret geri talep edilmez. Bu durumda, taahhütname gereği yapılacak işlemler için dosya Yönetim Kurulu’na sevk edilir.

İstismar Vakalarında Görevlendirme
MADDE 19:
Çocuk istismarına ilişkin adli yardım istemlerinde, istismara maruz kalan kişinin bizzat müracaatı şartı aranmaz. Küçüğün ekonomik yoksunluğu, kural olarak varsayılır ve ayrıca ekonomik araştırma yapılmaz.

Kadın ve çocuk istismarına ilişkin adli yardım talepleri, Trabzon Barosu Adli Yardım Yönergesinin 18. maddesi kapsamında ivedi görevlendirme olarak değerlendirilir.

Konunun önemi ve ihtisas gerektirmesi nedeniyle, Kurulu Başkanının önerisi ve Çocuk Hakları Komisyonunun görüşü doğrultusunda, Yönetim Kurulu tarafından liste dışından çocuk hakları konusunda uzman avukat görevlendirilmesi yapılabilir.

Adli Yardım Hizmetinin Sona Ermesi
MADDE 20:
Adli yardım istemi kapsamında yürütülen işin sonuçlanmasıyla adli yardım hizmeti sona erer. Bunun dışında, aşağıdaki durumlarda Kurul kararı ile adli yardım hizmeti sona erdirilir:

a) Başvuru sahibinin talebinin haksız olduğunun veya sunduğu beyan ve belgelerdeki bilgilerin gerçeğe aykırı olduğunun tespit edilmesi,
b) Başvuru sahibinin haksız davranışları nedeniyle görevli avukatın haklı bir gerekçeyle istifa etmesi,
c) Başvuru sahibinin adli yardım hizmeti isteminden vazgeçmesi,
d) Başvuru sahibinin adli yardıma konu davadan feragat etmesi ya da aleyhindeki davayı kabul etmesi.

İlamların İcrası
MADDE 21:
Adli yardım kapsamında alınan ilamın icra takibine konu edilmesi gereken hallerde, icra takibi işlemi ayrı bir hukuki yardım olarak değerlendirilir ve bu işlem için ayrı bir görevlendirme yapılması gerekir. Yalnızca yargılama giderleri ve vekalet ücretini içeren ilamların tahsili amacıyla başlatılacak takipler için görevli avukata ek bir ücret ödenmez.

İş sahibinin veya görevli avukatın yazılı başvurusu üzerine, Kurul tarafından ilamın icrası hususunda yeni bir adli yardım kararı alınır. Bu durumda, kural olarak aynı avukata görev verilir. Ancak, olayın niteliği veya görevli avukatın aksi yönde talebi bulunması halinde, Kurul ilamın icrası için listeden başka bir avukatı görevlendirebilir.

İlamda hükmedilen vekalet ücreti, Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin 8/f maddesi gereğince yapılacak kesinti dışında, davada görevli avukata ait olup, kendisine ödenir.

Aynı İşle Bağlantılı İşler
MADDE 22:
Adli yardımla görevlendirilen avukat, üstlenmiş olduğu görevle bağlantılı olarak başvuru harcı gerektiren başka bir dava açılmasının gerekli olduğu durumlarda, bu durumu bir rapor ile Kurula bildirir.

Kurul, önerilen işin adli yardım kapsamında değerlendirilmesine karar verdiği takdirde, aynı avukatı görevlendirebileceği gibi, uygun görmesi halinde listeden başka bir avukatı da bu işle görevlendirebilir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

ÜCRET ve YASAK İŞLEMLER

Ödenecek Ücret
MADDE 23:
Görevlendirilen iş için avukata ödenecek ücret ve masraflar, Türkiye Barolar Birliği Adli Yardım Yönetmeliği’nin 7. maddesi hükümlerine göre ödenir.

Ücretten Avukatlık Kanunu'nun 180/e maddesi uyarınca %10 oranında yasal kesinti yapılır ve serbest meslek makbuzu karşılığında avukatın bildirdiği banka hesabına ödenir.

Aynı işe birden fazla avukat görevlendirilemez. Ancak, görevden çekilen avukatın yerine görevlendirilen yeni avukata ayrıca ücret ödenir.

Adli yardım ön hizmet bürosunda görev yapan avukatlara, nöbet tuttukları her gün için Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin birinci kısmının birinci bölümünde belirlenen "yazılı danışma ücreti" ödenir.

Başvurunun haksız olduğunun veya sunulan bilgi ve belgelerin gerçeğe aykırı olduğunun tespit edilmesi, başvuru sahibinin adli yardım hizmetinden vazgeçmesi veya görevli avukatın istifasına neden olması durumlarında avukata ödenen ücret geri alınmaz.

Adli yardım görevini haklı bir neden olmaksızın tamamlamayan avukat, aldığı ücretin iki katını baroya ödemekle yükümlüdür.

Ayrı başvuru harcı ya da iddianame düzenlenmesini gerektirmeyen işler için, aynı avukat ek bir ücret ödenmeksizin görevlendirilir.

Kurulun ücret kararlarına karşı, tebliğ tarihinden itibaren on gün içinde Yönetim Kurulu'na itiraz edilebilir. Yönetim Kurulu’nun bu konuda vereceği karar kesindir.

Ücret Talep Eden Avukat Tarafından Verilecek Belgeler
MADDE 24:
Ücret talebinde bulunacak avukat tarafından aşağıdaki belgeler hazırlanarak Büroya teslim edilir:

a) Dava dilekçesi veya esasa ilişkin beyan dilekçesi,
b) Tevzi makbuzu,
c) Harç makbuzu,
d) Derdest dosyalarda, işe başlandığını gösterir havaleli dilekçe örneği, duruşma tutanağı veya icra dosyalarında onaylı ödeme emri,
e) İşin kapsamı gereği gerekli diğer belgeler.

Bu belgeler, ücret talebini içeren bir dilekçe ekinde veya Adli Yardım Bürosunda bulunan ücret talep formları doldurularak teslim edilir.

Ücret Ödenmeyecek Haller
MADDE 25:
Aşağıdaki hallerde avukata ücret ödenmez: 

a) Büro tarafından yapılan görevlendirmeler dışında istem sahibinin başkaca iş ve işlemlerinden kaynaklanan ücret talepleri,
b) Yapılan görevlendirme ile bağlantılı ve ilişkili olsa dahi, Kuruldan ek yetki alınmaksızın başlatılan dava, icra takibi veya diğer hukuki işlemler için istenen ücretler,
c) Ücret almaksızın, haklı bir nedene dayanmaksızın görevi iade eden avukatların ücretleri,
d) Kurul kararına rağmen, genişletilmiş araştırmalar sonrasında görevlendirmeye konu iş veya işlem nedeniyle hukuki yarar kalmadığı halde Büroya bilgi verilmeden hukuki yarar varmış gibi işlem yapan avukatların ücretleri,
e) Sadece yargılama giderini ve vekâlet ücretini içeren ilamların tahsili amacıyla yapılan icra takiplerinden doğan ücretler,
f) Avukatlık Kanunu Yönetmeliği’nin 18. Maddesi gereğince, izin alınmaksızın tevkil verilerek yapılan işlemler için istenen ücretler,
g) Avukatın, kayıtlı olduğu adres kapsamı dışındaki gönüllülük listesinde görev alması ve görevlendirmeyi Kurula iade etmeden ücret talep etmesi,
h) Görevsiz mahkemede dava açılması durumunda, avukatın hizmeti sunduğu ve davayı sonuçlandırdığı mahkemeye ilişkin vekâlet ücreti takdir edilir. Bu durumda avukatın hak ettiği ücret farkı kendisine ödenir, ancak fazla ödeme yapılmışsa bu miktar avukat tarafından derhal Adli Yardım Fonuna iade edilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

YASAK İŞLEMLER VE YAPTIRIMLAR

Yasak İşlemler
MADDE 26:
Görevli avukat, adli yardım talebinde bulunan kişi ile görevlendirme kapsamındaki iş için ayrı bir vekalet ücreti sözleşmesi yapamaz. Herhangi bir ad altında, zorunlu yargılama ve takip giderleri dışında, adli yardım isteklisinden herhangi bir bedel talep edemez veya alamaz.

Görevli Avukat, adli yardım isteklisinden alınan masraf avansları ve yapılan harcamalar için belge düzenler. Bu belgenin bir örneği, imza karşılığında ilgilisine teslim edilir.

İhtar
MADDE 27:
Aşağıdaki durumlarda Kurul tarafından avukata yazılı ihtar verilir.

a) Görevlendirme yapıldıktan sonra, işe başlanıldığının belgeleriyle birlikte yedi gün içinde (ivedi görevlendirmelerde iki gün içinde) Büroya bildirilmemesi,
b) İşlemlere başlanmadan önce, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) kapsamında adli müzaheret talebinde bulunulmaması,
c) Dava sonuçları, istinaf/temyiz incelemeleri veya alınan kararlar hakkında Büroya zamanında bilgi verilmemesi,
d) Avukatın, tevkil/yetki belgesi vermesi gereken durumlarda, Kurula bilgi vermeksizin işlem yapması,
e) Avukatın özen borcuna aykırı hareket ederek şahsi kusuru nedeniyle görevsiz bir mahkemede dava açması.

Her bir ihmal için bir ihtar gönderilir. Avukat, son ihtar tarihinden itibaren bir yıl içinde ikinci kez ihtarı gerektirecek bir duruma sebebiyet verdiğinde, ihtar yerine sistemden geçici çıkarma yaptırımı uygulanır.

Sistemden Geçici Olarak Çıkarma

MADDE 28:
Aşağıdaki durumlarda, avukat Kurulun önerisi üzerine Yönetim Kurulu tarafından sistemden altı ay süreyle geçici olarak çıkarılır:

a) Görevin ifası sırasında dosyanın takip edilmemesi veya sürüncemede bırakılması.
b) Görevlendirme konusu hakkında hukuki yarar kalmamasına rağmen bilgi verilmeden işlemlere başlanması.
c) Adli yardım talep eden kişinin ekonomik durumundaki değişiklikleri veya elde ettiği maddi kazanımları Büroya bildirmemesi,
d) Kurul tarafından düzenlenen bilgilendirme ve eğitim çalışmalarına katılmaması.
e) Güncel iletişim bilgilerini Büroya bildirmemesi.
f) Yönergenin 27. maddesi kapsamında, bir yıl içinde ikinci kez ihtar gerektiren bir davranışta bulunması.
g) Yetki alanı dışında işlem yapması veya görevlendirmeyi iade etmemesi.
h) Adli yardım hakkı olmadığı tespit edilen istem sahibinin durumunu Büroya bildirmemesi.
i) Daha önce alınmış bir işin ücretini mükerrer olarak talep etmesi.
j) Görevi şahsen yerine getirmemesi veya vekaletnameye başka bir avukat dahil etmesi.

Geçici çıkarma süresi altı aydır. Birden fazla ihlalin tespiti halinde, her bir ihlal için ayrı ayrı yaptırım uygulanır ve yaptırımlar art arda uygulanır.

Kesin Olarak Çıkarma

MADDE 29:

Aşağıdaki hallerde, Kurulun önerisi üzerine Yönetim Kurulu tarafından, avukatın görevli avukatlar listesinden silinmesine karar verilir:

a) Görevi, Kanun, Yönetmelik ve Meslek Kurallarına aykırı şekilde yerine getirmek, istem sahibiyle avukatlık sözleşmesi yapmak veya haksız menfaat sağlamak, ya da zorunlu yargılama ve takip giderleri dışında avans almak,
b) Kurul tarafından talep edilen bilgi, belge ve raporları ikinci yazılı uyarıya rağmen sunmamak,
c) Gerçeğe aykırı bilgi ve belgelerle ücret talep etmek veya mükerrer ücret talebinde bulunmak,
d) Kendisine sehven yapılan ödemeyi derhal Büroya bildirmemesi veya yazılı talebe rağmen iade etmemek,
e) Ön hizmet bürosundaki nöbete katılmamak,
f) Yasal bir çekilme zorunluluğu bulunmaksızın adli yardım görevini kabul etmemek veya üstlendiği görevi tamamlamamak,
g) Adli yardım talebinin haksız olduğunun veya başvuru sahibinin sunduğu belgelerin gerçeğe aykırı olduğunun anlaşılmasına rağmen bu durumu Adli Yardım Bürosuna bildirmemek,
h) Adli yardım görevi sırasında, Avukatlık Kanunu ve Avukatlık Meslek Kurallarına aykırılık nedeniyle disiplin cezası almak.

Bu durumların tespiti halinde, Kurul ilgili avukattan yazılı savunma ister. Gerekli görüldüğünde, Kurul üyelerinden biri raportör olarak görevlendirilir. Yapılan inceleme sonucunda oluşturulan görüş ile avukatın yazılı açıklaması, değerlendirilmek üzere Yönetim Kurulu’na iletilir.

Görev listesinden silinmeye ilişkin Yönetim Kurulu kararları kesindir.

Yönetim Kurulu gerek gördüğünden disiplin soruşturması da başlatabilir.

Listeden silinmeyi gerektiren adli yardım görevi nedeniyle avukata ödenmiş ücret, yasal faiziyle birlikte geri alınır.

Adli yardım görevini kabul etmemesi nedeniyle listeden çıkarılan avukattan, göreve ilişkin Asgari Ücret Tarifesinde belirtilen ücret tahsil edilir.

Ücret ve Masrafların İlgiliden Tahsili
MADDE 30:
Adli yardım kapsamında yürütülen işin sonucunda, talep sahibinin maddi bir yarar elde etmesi durumunda:

a)       Adli yardım görevi nedeniyle avukata ödenen ücret ve adli yardım yararlanıcısı lehine ilamda belirtilen harca esas değerin %5’i Adli Yardım Bürosuna ödenir.

b)       Avukattan ise ilamda gösterilen vekalet ücretinin %10’u tahsil edilir.

İlamın icrasında görevli avukat, tahsilat sırasında bu kesintileri öncelikle yapmak ve ilgili tutarları Büroya teslim etmekle yükümlüdür.

Adli yardım talebinin haksız olduğunun veya başvuru sahibinin sunduğu belgelerin gerçeğe aykırı olduğunun daha sonra anlaşılması halinde görevlendirilen avukata ödenen ücretin iki katı ile Büro bütçesinden sağlanan masraf avansları yasal faiziyle birlikte adli yardım talebinde bulunandan tahsil edilir.

Adli yardım talebinde bulunan kişinin bu ödemeleri yapmaktan kaçınması durumunda, Kurulun önerisi üzerine Yönetim Kurulu kararı ile kişi aleyhine yasal takip başlatılır.

Yönetim Kurulu, bu takip işlemi için bir avukat görevlendirebilir ve görevlendirilen avukata Asgari Ücret Tarifesinin ikinci kısmının ikinci bölümünde belirlenen ücret ödenir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

DENETİM

Rapor ve Denetim
MADDE 31:
Büro ve temsilcilikler, görevlendirilen avukatın hizmeti yerine getirme süreçlerini düzenli olarak izler. Görevlendirilen avukat, işin herhangi bir aşamasında, talep edilmesi halinde kendisinden istenen bilgi ve belgeleri sunmakla yükümlüdür.

Avukat, dava ya da davaya cevap dilekçesini ilgili mahkemeye sunmasının ardından ve görevlendirmeyi izleyen ilk duruşmaya katılmasını takiben, görevlendirme ile ilgili gelişmeleri içeren bir raporu büroya veya ilçe temsilcisine sunar. Hizmetin sona ermesiyle birlikte, konuyla ilgili nihai raporunu ve hizmetin tamamlandığını gösterir belgeleri büroya veya ilçe temsilcisine iletmek zorundadır.

Görevlendirme tarihini takip eden her yıl sonunda, avukat tarafından yargılama ile ilgili bir rapor hazırlanarak büroya teslim edilir.

Kurul, adli yardım görevlendirmeleri ile ilgili gerekli inceleme ve denetimleri yapmakla görevli ve yetkilidir. Görevli avukatın, görevini gereği gibi yerine getirmemesi, haklı bir neden olmaksızın yarıda bırakması ya da görevini hiç yerine getirmemesi durumlarında, Kurulun önerisi üzerine Yönetim Kurulu; disiplin soruşturması başlatabilir, ayrıca ödenen ücretin iki katının iadesine karar verebilir.

ALTINCI BÖLÜM

SON HÜKÜMLER

Yönergede Hüküm Bulunmaması Hali

MADDE 32: Bu Yönergede hüküm bulunmayan hallerde 1136 sayılı Avukatlık Kanunu ve TBB Adli Yardım Yönetmeliği hükümleri uygulanır. 

Yürürlük
MADDE 33:
Bu yönerge Trabzon Barosu Yönetim Kurulunun 16.01.2025 tarih ve 5/2 sayılı kararıyla oybirliğiyle kabul edilerek yürürlüğe girmiştir. İş bu yönergenin yürürlüğe girmesi ile birlikte Trabzon Barosu Yönetim Kurulunun 31/01/2005 tarih ve 4/3 sayılı kararıyla kabul edilen yönerge yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürütme
MADDE 34:
Bu yönerge hükümlerini Trabzon Barosu Başkanı yürütür.

Geçiş Maddesi

Geçici Madde 1: İş bu yönergenin yürürlüğe girmesi ile birlikte adli yardım hizmeti avukat görevlendirme listeleri iş bu yönerge doğrultusunda yenilenir. Listede önceden kaydı bulunan avukatların eski puanları korunur.